Symposium ‘Maak de zorg rookvrij’

Inzetten voor rookvrije zorg? Neem dan deel aan het gratis online symposium ‘Maak de zorg rookvrij’ op 31 mei. Centraal staat de uitwisseling van kennis, ervaringen en tips om in de eigen organisatie aandacht te geven aan dit onderwerp en cliënten/patiënten een gezonde en rookvrije toekomst te bieden.

Langzamerhand groeit het besef dat roken dé belangrijkste te voorkomen oorzaak van ziekte en (vroegtijdig) overlijden is. Zorgprofessionals kunnen een belangrijke rol spelen in de behandeling van tabaksverslaving en in het stimuleren van een rookvrije omgeving.

Maar waar begin je, welke stappen kun je zetten en hoe zet je door? Het symposium ‘Maak de zorg rookvrij’ gaat in op deze vragen. Sprekers zijn onder andere Wanda de Kanter (longarts en oprichter stichting Rookpreventie Jeugd), zij bespreekt het effect van roken op ons lichaam en gemoed en gaat daarmee langs het hele lijf. Daarna zijn er parallelsessies voor deelnemers die net starten met het rookvrij maken van hun organisatie en voor deelnemers die hier al langer mee bezig zijn.

Parallelsessies

In de eerste sessie voor beginnende deelnemers worden projectleiders uit de GGZ geïnterviewd over hun aanpak en hun sleutels tot succes bij het rookvrij maken van hun organisatie. Vervolgens wordt ingegaan hoe je als zorgverlener stoppen met roken kunt betrekken in de gesprekken. 

Voor deelnemers die al langer bezig zijn met het rookvrij maken van hun organisatie, verkent prof. dr Brigit Toebes de ethische en juridische grenzen bij het rookvrij maken van een zorgorganisatie. Prof. dr. Arie Dijkstra gaat vervolgens in op gedragsverandering, hoe motiveer je iemand om te stoppen met roken. 

Het symposium wordt afgesloten met een paneldiscussie.

31 mei 2021

Op ‘Wereld Niet Roken Dag’ organiseert de KNMG, NVZ, NFU, Nederlandse ggz en Verslavingskunde Nederland dit symposium in samenwerking met het Trimbos-instituut. Het symposium heeft als doel zorgprofessionals, studenten, bestuurders en beleidsmedewerkers die zich willen inzetten voor tabaksontmoediging in de zorg te stimuleren en een startpunt te geven.

Programma

Maandag 31 mei 2021, 13.00-16.30u

Opening door dagvoorzitter Gert van Dijk, beleidsadviseur KNMG (13.00-13.05 uur)

Longarts Wanda de Kanter over het effect van roken op het lijf en gemoed (13.05-13.30 uur)

pauze

• Break-out rooms (13.35-14.30 uur):

Break-out room 1: Attie van der Meulen, beleidsadviseur Verslavingskunde Nederland, in gesprek met projectleiders uit de GGZ (Rookvrij worden als organisatie: hoe doe je dat?)

Break-out room 2: Brigit Toebes, Hoogleraar gezondheidsrecht in internationaal perspectief, over rookvrij worden en de (juridische) dilemma’s: hoe ver mag je gaan?

pauze

• Break-out rooms (14.50-15.40 uur):

Break-out room 1: Robert van de Graaf, verslavingsarts KNMG en leefstijlarts VNN, over hoe je stoppen met roken bespreekt

Break-out room 2: Arie Dijkstra, hoogleraar gedragswetenschappen, over gedragsverandering (Hoe motiveer je iemand om te stoppen met roken?)

pauze

Paneldiscussie/-gesprek (15.45-16.10 uur)

Boodschap van staatssecretaris Paul Blokhuis (16.10-16.15 uur)

Terugblik door woordkunstenaar Atta de Woordtolk (16.15-16.25 uur)

Afsluiting door dagvoorzitter Gert van Dijk (16.25-16.30 uur)

Bekijk hier het teaserfilmpje met aankondiging van de sprekers: https://vimeo.com/534320744

Aanmelden

Via deze link kunt u zich gratis aanmelden. 

Ga met ouders in gesprek
Niet alleen ouders, maar ook zorgprofessionals zijn nog niet altijd op de hoogte van derdehands rook. In de nieuwe animatie derdehands rook voor zorgprofessionals zien we hoe giftige rookdeeltjes neerslaan op kleding, huid en haren. Zo krijgen kinderen van ouders die buiten roken nog steeds schadelijke stoffen uit tabaksrook binnen. 

“Derdehands rook is een onzichtbaar gevaar met grote gevolgen”, stelt een kinderarts na het zien van de animatie. De animatie roept zorgprofessionals op om ouders te informeren over derdehands rook. Dit kan ouders motiveren om te stoppen met roken. “De animatie laat duidelijk zien dat roken altijd onwenselijk is, omdat de schadelijke stoffen blijven kleven. Ook als je het buiten doet. Zelfs rondom een couveuse waar je deze stoffen echt niet wilt hebben”, vertelt een kraamverzorgende.

Bekijk hier: Animatie derdehands rook voor zorgprofessionals

Zelf stoppen met roken
Verschillende professionals die zorgen voor jonge kinderen komen in beeld. van medewerkers op het kinderdagverblijf en kraamverzorgenden tot verpleegkundigen en artsen in het ziekenhuis. We zien hoe een rokende zorgprofessional derdehands rook mee naar binnen neemt, waar het vervolgens door kinderen ingeademd wordt. “De animatie liet mij zien dat het echt van het groot belang is om te stoppen. Niet alleen voor mij zelf, maar zeker ook omdat ik met kinderen werk”, vertelt een medewerker uit de kinderopvang. “Ik rook 1 of soms 2 sigaretten op een werkdag. Dit is buiten en in mijn pauze. Nu ik weet dat de stoffen zolang blijven hangen zet mij dat ertoe om nogmaals een poging te wagen te stoppen met roken.” De animatie verwijst rokende zorgprofessionals naar ikstopnu.nl voor meer info over stoppen met roken.Aan de slag
Help mee om te zorgen voor een rookvrije omgeving voor ieder kind. Ga met ouders in gesprek over stoppen met roken en meld ouders aan voor de telefonische coaching Rookvrije Ouders. Meer informatie en materialen? Ga naar de website Rookvrije Start. Hier vindt u ook een filmpje over derdehands specifiek voor ouders. Zelf stoppen met roken? Kijk op www.ikstopnu.nl 

Bron: Trimbos-instituut

Ambitieuze doelstellingen ten aanzien van roken

Vooral ten aanzien van roken zijn de ambities hoog. Zo is het doel dat er in 2040 door minder dan 5% van de volwassenen en 0% van de jongeren en zwangere vrouwen wordt gerookt. Het aantal volwassen rokers (>18 jaar) dient al in 2020 minder dan 20% te zijn. Het streven is dat in 2020 50% (t.o.v. 33% in 2016) van de rokers een serieuze stoppoging doet, en ten minste 20% (t.o.v. 8% in 2016) daarbij gebruik maakt van effectieve zorg. Onder effectieve zorg wordt verstaan: zorg die gebaseerd is op de richtlijn Behandeling Tabaksverslaving en Ondersteuning bij Stoppen met Roken.

Om deze doelstellingen te behalen is een samenhangend pakket aan maatregelen opgesteld. Veel maatregelen richten zich op het rookvrij maken van plekken waar kinderen komen. Ook worden de accijnzen verhoogd, rookwaren uit het zicht gehaald, het aantal verkooppunten teruggebracht en rookwaren neutraal verpakt. Het vangnet voor de roker wordt versterkt: er worden maatregelen genomen om hen te stimuleren om te stoppen en om hen daarbij goed te ondersteunen. Daarnaast wordt roken verder gedenormaliseerd door zorginstellingen en bedrijven rookvrij te maken.

Rookvrije werk- en behandelcultuur

Rookvrije zorginstellingen verbeteren de gezondheid van de populatie door het behandelen van tabaksverslaving  en -afhankelijkheid als onderdeel van de reguliere zorg, het denormaliseren van tabaksgebruik, het verbieden van tabaksproducten en aanverwante niet-medicamenteuze producten (incl. e-sigaretten). Concreet betekent dit onder meer: rookvrije gebouwen en terreinen, een rookvrije werk- en behandelcultuur, stoppen-met-roken ondersteuning richting patiënten en cliënten, en actieve rookvrij-communicatie.

De doelstelling is dat de zorg hiermee in 2030 geheel rookvrij is. In eerste instantie wordt hierbij ingezet op een rookvrije verslavingszorg, (academische) ziekenhuizen en GGZ-instellingen. Vanuit hun maatschappelijke rol zullen zij ook andere zorgorganisaties en -instellingen betrekken en motiveren om zich aan te sluiten bij de ambitie om rookvrij te worden. Concrete doelstellingen zijn:

• Op 31 mei 2019 (Wereld Niet Roken Dag) spreken vertegenwoordigers van alle zorgaanbieders in ons land de ambitie uit om in 2030 rookvrij te zijn en hierop actief beleid te voeren.
• In 2020 zijn alle verslavingszorginstellingen aangesloten bij Verslavingskunde Nederland rookvrij.
• De komende jaren voeren alle GGZ-instellingen aangesloten bij GGZ Nederland beleid om rookvrij te worden. Uiterlijk in 2025 zijn alle GGZ instellingen aangesloten bij GGZ Nederland rookvrij.
• De komende jaren voeren alle ziekenhuizen, aangesloten bij de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU) of Nederlandse Vereniging Ziekenhuizen (NVZ), actief beleid om rookvrij te worden. Uiterlijk in 2025 zijn alle ziekenhuizen rookvrij.

Het rookvrij beleid binnen de verslavingszorg- en GGZ-instellingen zal aansluiting vinden op de systematiek van het Global Network For Tobacco Free Healthcare Services. Deze systematiek voorziet zorgorganisaties en -instellingen van een bronzen, zilveren of gouden rookvrij-status.

Bijdragende partijen

Het realiseren van een rookvrije werk- en behandelcultuur zal voor een groot deel vanuit het zorgveld zelf plaatsvinden. Zo stellen de vertegenwoordigers NFU, NVZ, GGZ NL, VKN  en hun leden per sector een rookvrij-werkgroep samen, stimuleren ze andere zorgaanbieders en –vertegenwoordigers om de zorg rookvrij te maken en hier actief beleid op te voeren, en ondersteunen ze de implementatie van het rookvrije beleid in de verslavingszorg, GGZ-instellingen, (academische) ziekenhuizen en andere zorgorganisaties. In navolging van het congres ‘Maak de zorg rookvrij’ in 2017 dragen de koepels in 2019 bij aan het congres ‘Maak de zorg rookvrij 2’. Alle aangesloten instellingen van GGZ NL en VKN stimuleren bovendien rookvrij ambulant werken.

Naast het zorgveld dragen ook de Alliantie Nederland Rookvrij! (ANR) en de Rijksoverheid bij. Zo speelt de ANR onder meer een activerende en verbindende rol (o.a. richting gemeenten) en neemt zij deel aan een ondersteuningsstructuur in de vorm van een digitaal en fysiek kennisplatform. De rijksoverheid ondersteunt de inrichting van dit platform, en faciliteert de inzet van een implementatieteam en de ontwikkeling van de Toolkit Rookvrije Zorg. Vanuit haar rol als onafhankelijk expertisecentrum fungeert het Trimbos-instituut hierbij onder meer als sector-overstijgende kennismakelaar/helpdesk, en ontwikkelt zij rookvrij-materialen ten behoeve van kennisdeling binnen de zorgsector.

Bron: Trimbos-instituut