Maatschappelijke betrokkenheid

Veel zorginstellingen vinden dat ze een voorbeeldfunctie hebben ten aanzien van gezondheidsbevorderend gedrag en voelen zich hiervoor verantwoordelijk. Er wordt daarom vaak nauw samengewerkt met regionale partners die hetzelfde nastreven (ook buiten de zorg), zoals Gemeenten, GGD (en via die weg scholen, kinderopvang), Universiteiten en Hogescholen. Soms resulteert dit in een regionale ‘Kerngroep Rookvrij’. Op landelijk niveau delen vele zorginstellingen actief hun kennis en ervaringen met vergelijkbare zorginstellingen, omdat ze hetzelfde nastreven.

Een aantal van deze voorbeelden zijn vormgegeven als lokaal preventieakkoord, en daarin worden dan naast roken, ook andere leefstijlonderwerpen meegenomen. Voorbeelden hiervan zijn: het Lokaal preventieakkoord van Nijmegen, Gezond010 van Rotterdam, het leefstijlakkoord van Venray. Informatie over deze voorbeelden leest u op de website van de VNG. Ook zijn voorbeelden te noemen van regionale samenwerking specifiek rond roken zoals Achterhoek rookvrij, Heel Twente stopt, de zorgpartners in en rond Venlo.

Dat kan op verscheidene manieren. Ten eerste kun je verschillende mensen binnen of buiten de regio vragen om mee te denken in het rookvrij beleid van je zorginstelling. Denk aan een medewerker of student die een onderzoek of stageopdracht doet of aan mensen die je als gastheer/-vrouw of terreincoach inzet (om werkervaring op te doen).

Ten tweede kun je stelling nemen in zaken die in de actualiteit spelen met betrekking tot roken.

Ten derde kun je kennis en ervaringen delen met doelgroepen buiten je zorginstelling. Dit kun je doen door aan te sluiten bij projecten of publieke evenementen in de regio, door zelf een bijeenkomst, symposium of lezing  voor publiek te organiseren over onderwerpen als roken of door langs te gaan bij scholen.

Ten vierde kun je communiceren over activiteiten met betrekking tot het rookvrij beleid en bijvoorbeeld ambassadeurs centraal zetten.

Belangrijk is om te kijken wat jouw instelling al doet aan maatschappelijke kwesties. Misschien is er al een issue-aanpak waar je gebruik van kunt maken. Misschien zijn er onderwerpen die goed aansluiten bij rookvrije zorg, die al binnen de organisatie belegd zijn en waarop je kan aansluiten.   

Een koppeling maken tussen die twee is een goed idee. Je kunt bijvoorbeeld denken aan recycling van materiaal bij het afbreken of ombouwen van rookabri’s. Ook kun je met je rookvrij beleid streven naar een schone omgeving en aandacht voor het milieu opnemen in de plannen, door een plan te maken voor sigaretten op de grond of schone(re) lucht.

Mogelijk is jouw instelling betrokken bij een Green deal. Een van de ambities van de Green deals is ‘Gezond makende leefomgeving in milieu’. Informatie daarover vind je op de website van de Milieuplatform Zorg.

De Rookvrije Generatie, Stoptober, PUUR rookvrij en Wereld Niet Roken Dag zijn voorbeelden van landelijke campagnes/acties waar je als zorginstelling bij aan kunt sluiten. Maar je kunt ook breder denken en aansluiten bij bijvoorbeeld de Week van de Duurzaamheid of acties omtrent Duurzame Inzetbaarheid. Een overzicht van speciale dagen rond maatschappelijke kwesties vind je op de Issuekalender.

Wat we vaak zien is dat het onderwerp rookvrije zorg van uit een zorgverlener wordt aangejaagd, omdat zij direct met de gevolgen van roken geconfronteerd worden in de spreekkamer. Deze zorgverleners nemen dan het voortouw namens de instelling en treden naar buiten. Een voorbeeld hiervan is longarts Harry Pouwels van VieCuri die samen met een scholier als ambassadeur optreed.

Je kan ook denken acties gericht op een specifieke doelgroep, zoals men in het Albert Schweitzer ziekenhuis deed. Daar organiseerden een aantal specialisten een les over gezondheidsrisico’s voor scholieren (groep 7 en 8). Roken was hier onderdeel van.

Mogelijk zijn er in jouw instelling ook zulke ambassadeurs te vinden, die bereid zijn op een podium te staan of in de media te verschijnen. Dit kan natuurlijk ook een (long-)verpleegkundige zijn of iemand uit een ander specialisme. In samenwerking met deze persoon en de communicatie-afdeling zou je dan een aanpak kunnen afspreken. In deze aanpak zouden dan voorbeelden rondom stoppen-met-roken zorg en het rookvrije beleid een plek moeten krijgen. De ambassadeur kan dit vervolgens gebruiken als voorbeelden, naast de boodschap waarom rookvrije zorg zo belangrijk is.